Anterieure enkel impingementInklemming van gewrichtskapsel en slijmvlies

Impingement is inklemming van gewrichtskapsel en slijmvlies bij een bepaalde beweging. Mensen die veel sporten en daarbij veelvuldig de enkel omslaan hebben kans zo`n anterieure enkel impingement of voetballersenkel te ontwikkelen. Er ontstaat een inklemming in het enkelgewricht tussen het sprongbeen (talus) en het scheenbeen (tibia).

Dit impingement kan zowel aan de voorzijde als aan de achterzijde plaatsvinden, maar komt in overgrote meerderheid aan de voorzijde voor. Er ontstaan botuitsteeksels aan de voorzijde (en soms aan de achterzijde) van het enkelgewricht en daarbij pijn bij de afwikkeling er ontstaat een ‘benig impingement’. Als deze klachten verergeren, kan een kijkoperatie van de enkel plaatsvinden waarbij deze botuitsteeksels worden verwijderd. Behalve botuitsteeksels, kan ook het slijmvlies van het gewrichtskapsel van de enkel verdikt zijn. Men spreekt dan van ‘weke delen impingement’. Dit komt ook veel voor bij sporters maar ook bij niet-sporters.

De diagnose impingement kan vastgesteld worden door het verhaal van de patiënt en het lichamelijk onderzoek. De patiënt heeft pijn aan de voor-binnenzijde of voor-buitenzijde van de enkel bij bepaalde bewegingen. Er kan lokaal zwelling aanwezig zijn. Er kunnen ook subtiele bewegingsbeperkingen van het enkelgewricht zijn en soms zijn crepitaties (zacht kraken) voelbaar.

Een Röntgen foto kan de diagnose verder bevestigen bij benige impingement. Bij weke delen impinge­ment worden er op de Röntgen foto’s geen afwijkingen gezien. Wel kunnen eventuele andere afwijkingen opgespoord worden.

Een MRI scan is een geavanceerde onderzoek, met name geschikt om de zgn. weke delen (spier, pees, kapsel e.d.) van een gewricht af te beelden. Voor de diagnose “Impingement” is dit niet noodzakelijk, sterker nog: bij impingement worden er op de MRI soms geen afwijkingen gezien, terwijl die er wel zijn.

Meestal zal in eerste instantie een niet-operatieve behandeling gestart worden. Dit kan o.a. vermindering of aanpassing van de (sport)belasting zijn, maar ook fysiotherapie of manuele therapie. Soms kan éénmalig een corticosteroïd injectie in het enkel gewricht worden gegeven, vooral om slijmvlies irritatie te verminderen. Als dit allemaal onvoldoende helpt, kan voor een kijkoperatie gekozen worden.

Door het maken van twee kleine incisies aan meestal de voorzijde worden een camera en hulpinstrumenten ingebracht. Via deze toegang kan inwendig de voorzijde van het enkelgewricht worden schoongemaakt. Littekenweefsel, verklevingen, geïrriteerd slijmvlies en verdikt gewrichtskapsel kan worden verwijderd. Ook de botuitsteeksels aan de voorzijde worden verwijderd.

Het herstel van een kijkoperatie van de enkel duurt 2 tot 6 weken en verloopt in grote lijnen als volgt:

• U mag na de kijkoperatie in principe dezelfde dag naar huis.
• De orthopedisch chirurg heeft u uitgelegd hoelang u met krukken moet lopen en welke oefeningen u eventueel moet doen.
• Na de operatie mag het geopereerde been gedeeltelijk belast worden gedurende een week. Hierdoor kunnen de wondjes goed genezen. Na deze eerste week mag de enkel toenemend belast worden. U hebt krukken nodig om onbelast te kunnen stappen.
• Eenmaal thuis is het belangrijk dat u de voet goed hoog houdt om de zwelling na de operatie zoveel mogelijk te voorkomen. 
• U mag thuis beginnen met buig- en strekoefeningen van het enkelgewricht vanaf de dag van de operatie. Op deze manier voorkomt u het ontstaan van verklevingen en littekens in het gewrichtskapsel wat anders zou resulteren in minder beweeglijkheid van het enkelgewricht.
• De eerste dagen na de operatie kunt nog pijnklachten hebben. Naast het hoog houden van de voet kan het nodig zijn pijnstillers te nemen. Deze medicijnen kunt u halen met het voorschrift dat u meegekregen heeft bij ontslag uit het ziekenhuis.
• Na twee weken is een eerste controle raadpleging.  Wanneer de enkel nog gezwollen is wordt een steunkous of Tubigrip aangelegd. Deze mag u overdag dragen tot de controle na zes weken. Er wordt kinesitherapie gestart en u mag de krukken weglaten.
• Na de controle op zes weken wordt het resultaat van de kijkoperatie van de enkel samen besproken. Het is belangrijk te realiseren dat een kijkoperatie van de enkel veel trager herstelt dan bijvoorbeeld een kijkoperatie van de knie.

Bij iedere ingreep kunnen complicaties ontstaan. Zo ook bij de kijkoperatie van de enkel, al is de kans op een complicatie bij deze ingreep zeer gering. Over complicaties die te maken kunnen hebben met de anesthesie, leest u hier meer.
Overleg bij onderstaande complicaties na een enkel kijkoperatie met uw specialist voor eventuele behandeling:

• Nabloeding van de wondjes of een bloeding in de enkel.
• De wondjes blijven soms lang gevoelig na een kijkoperatie.
• Er kan een trombose of longembolie ontstaan.
• Infectie van het enkelgewricht na een kijkoperatie.
• Schade door de kijkoperatie aan structuren rond de enkel, zoals zenuwen of bloedvaten; dit is zeer zeldzaam.
• Soms is het resultaat van de kijkoperatie van uw enkel niet wat u ervan had gehoopt. Dit kan te maken hebben met de oorzaak van uw klachten die niet of niet volledig met de kijkoperatie is op te lossen. Het is belangrijk dat u hierover praat met uw orthopedisch chirurg.