HielspoorFasciitis plantaris

Hielspoor of Fasciitis Plantaris is een aandoening die klachten geeft ter hoogte van de hiel. Het is een aandoening die vaak voorkomt en een groot aantal mensen krijgt hier in hun leven mee te maken.

De medische term Fasciitis Plantaris betekent een ontsteking van de aanhechting van het peesblad (fascia plantaris) onder de voet op het hielbeen, in de volksmond ook wel hielspoor genoemd. Deze fascia is een dikke stevige band die loopt van de onderkant van het hielbeen tot aan de tenen. Ze wordt aanzien als een soort verlenging van de Achillespees. Ze is weinig elastisch en speelt een belangrijke rol in het creëren van de voetboog tijdens het stappen en rechtop staan.

Wanneer u uw voet belast, draagt de fascia plantaris het volledige lichaamsgewicht en wordt de fascia uitgerokken. Hierdoor kunnen er kleine scheurtjes ontstaan ter hoogte van het aanhechtingspunt op het hielbeen. Deze kleine scheurtjes worden door het lichaam hersteld. Ten gevolge van een overbelasting kunnen kleine scheurtjes ontstaan die niet herstellen. Dit lokt een ontstekingsreactie uit die klachten veroorzaakt.

De kenmerkende klacht bij een fasciitis plantaris of hielspoor is een schietende en zeurende pijn onderaan de hiel.

Voornamelijk bij de eerste stappen ’s morgens of na een tijdje te hebben stilgezeten, is de pijn het ergst. Na een zekere tijd in beweging te zijn, neemt de pijn vaak af, maar aan het einde van de dag kan de pijn opnieuw in hevigheid toe nemen.

Fasciitis plantaris is een overbelastingsletsel.

Deze overbelasting kan op verschillende manieren ontstaan en komt vaak voor bij:

• personen met holvoeten of platvoeten
• personen die een loopsport beoefenen (hardlopen, tennis, joggen, golf …)
• langdurig gebruik van schoenen met zachte zolen
• dragen van schoenen met hoge hakken
• staande beroepen
• overgewicht (een beperkte gewichtstoename van 5 kg kan genoeg zijn om de klachten uit te lokken)

Een te korte Achillespees versterkt het probleem.

Andere aandoeningen kunnen ook hielpijn geven:

• een stressfractuur van het hielbeen
• een ingeklemde zenuw (aan de voet of in de rug)

Meestal wordt er een gewone röntgenfoto genomen, die al dan niet een doornvormige verkalking of hielspoor zal tonen. Wanneer er twijfel is over de oorzaak van de pijnklachten, wordt er een echo van de hiel en de fascia plantaris genomen.

Een fasciitis plantaris wordt nagenoeg altijd zonder operatie behandeld.

De behandeling bestaat meestal uit een combinatie van verschillende maatregelen.

Als de klachten nog maar kort bestaan kan de beginnende ontsteking aangepakt worden door:

• Ontstekingsremmers: U kunt een periode ontstekingsremmers zoals Ibuprofen nemen
• IJsapplicatie: De ontsteking kan verminderen door ijs te leggen ter hoogte van de pijnlijke plaats op de hiel
• Aanpassen van de activiteiten: Tijdelijk de belasting verminderen door minder te sporten
• Stretch oefeningen: Stretching van de fascia plantaris en de achillespees door 3x per dag verschillende stretchoefeningen te doen. Uw orthopeed zal u een formulier geven met hierop de oefeningen of u kan deze aanleren met de kinesist.

Indien de klachten al langer bestaan, hebben ontstekingsremmers vaak minder effect. Er zal ook dan een combinatie van behandelingen gestart worden bestaande uit:

• Orthopedische steunzolen: De orthopedische steunzolen reduceren overbelasting door schokdempend materiaal aan de hielen. Er zal ook verhoging achter de kopjes van de tenen ingebouwd worden, dit heeft een stretchend effect op de fascia plantaris. Indien er een abnormale stand is van de voet kunnen de steunzolen dit ook corrigeren.
• Stretch oefeningen: Stretching van de fascia plantaris en de achillespees. Om een goed resultaat te krijgen, moet u deze oefeningen thuis 3x per dag uitvoeren. Eventueel kan de kinesist u helpen om de oefeningen aan te leren en deze correct uit te voeren.
• Nachtspalk: Een nachtspalk houdt uw voet en onderbeen in een rechte stand en heeft gedurende de nacht een stretchend effect op zowel de fasciae plantaris als de achillespees. De scheurtjes ter hoogte van de aanhechting van de fascia kunnen op deze manier herstellen en de klachten bij het  's ochtends opstaan zullen snel verminderen.
• Cortisone infiltratie: Bij onvoldoende verbetering van de klachten, kunnen we een infiltratie met cortisonen geven ter hoogte van de aanhechting van de fascia plantaris op de hiel. Cortisonen werken ontstekingsremmend. Het aantal infiltraties moet beperkt blijven, want dit product kan uw afweersysteem aantasten en de fascia verzwakken. Over het algemeen geven we niet meer dan 3 infiltraties. Tussen de infiltraties moet minimaal een periode van 6 weken zitten.
• ESWT: Een andere mogelijkheid voor de behandeling van hielspoor is shockwave therapie. Het is een niet-invasieve methode die de verkalkingen verbrijzelt en chronische ontstekingen helpt genezen. Voor deze behandeling zullen we u verwijzen naar de fysische geneeskunde of een kinesist die over een shockwavemachine beschikt en ervaring met deze behandeling heeft.
• Operatie: Bij 95 % van de patiënten heeft een conservatieve behandeling in de loop van meerdere maanden succes. Het is helaas een aandoening die niet snel te genezen is. Indien de niet-operatieve therapie geen effect heeft, moet steeds gedacht worden aan een andere oorzaak van de klachten zoals een tarsal tunnel syndroom of een heelpad syndroom, waarna de behandeling moet worden aangepast. Slechts zeer zelden moet een operatie worden voorgesteld. Hierbij wordt ongeveer 2/3 van de aanhechting van de fascia plantaris losgesneden.