Posterieure enkel impingementInklemming van gewrichtskapsel en slijmvlies

Wat is een posterieure enkel impingement?

Impingement is inklemming van gewrichtskapsel en slijmvlies bij een bepaalde beweging. Mensen die veel sporten en daarbij veelvuldig door de enkel omslaan hebben kans zo`n anterieure enkel impingement of voetballers enkel te ontwikkelen. Er ontstaat een inklemming in het enkel gewricht tussen het sprongbeen (talus) en het scheenbeen (tibia).

Dit impingement kan zowel aan de voorzijde als aan de achterzijde plaatsvinden. Een frequente oorzaak van een impingement aan de achterzijde is de aanwezigheid van een losliggend beentje ter hoogte van het enkelgewricht: het zogenaamd os trigonum, omdat het driehoekig van vorm is. Dit botje komt bij redelijk veel mensen voor, maar niet iedereen heeft er last van en het is soms een toevallige vondst wanneer men een radiografie neemt voor een ander probleem. Bij buigen van de enkel kan het os trigonum in conflict komen met de achterzijde van de enkel en een inklemming veroorzaken met pijn en ontsteking tot gevolg.

Hoe wordt een impingement vastgesteld?

De diagnose impingement kan vastgesteld worden door het verhaal van de patiënt en het lichamelijk onderzoek. De patiënt heeft pijn aan de achterzijde van de enkel bij buigen van de enkel. Er kan lokaal zwelling aanwezig zijn. Er kunnen ook subtiele bewegingsbeperkingen van het enkelgewricht zijn en soms zijn crepitaties (zacht kraken) voelbaar. Een Röntgen foto kan de diagnose verder bevestigen. Een MRI scan kan ook de aanwezigheid van het os trigonum bevestigen en soms ziet men een lokale irritatie van de weke delen rond dit botje.

Wat is de behandeling van een posterieure enkel impingement?

Meestal zal in eerste instantie een niet-operatieve behandeling gestart worden. Dit kan o.a. vermindering of aanpassing van de (sport)belasting zijn, maar ook fysiotherapie of manuele therapie. Soms kan éénmalig een corticosteroïd injectie in het enkel gewricht worden gegeven, vooral om slijmvlies irritatie te verminderen. Als dit allemaal onvoldoende helpt, kan voor een kijkoperatie gekozen worden.

Hoe verloopt een kijkoperatie van de enkel?

Door het maken van twee kleine incisies net naast de achillespees worden een camera en hulpinstrumenten ingebracht. Via deze toegang kan de achterzijde van het enkelgewricht worden schoongemaakt. Littekenweefsel, verklevingen en verdikt kapsel kan worden verwijderd. Vervolgens kan met behulp van speciale instrumenten het botuitsteeksel aan de achterzijde van de enkel worden verwijderd. Vervolgens wordt de buigpees van de grote teen beoordeeld. Als deze geïrriteerd is of te weinig ruimte heeft wordt extra ruimte gemaakt voor de pees zodat deze weer vrij kan bewegen en uiteindelijk kan herstellen. Op deze manier wordt de beknelling aan de achterzijde behandeld en nemen de klachten af.

Hoe verloopt het herstel?

Het herstel van een kijkoperatie van de enkel duurt 2 tot 6 weken en verloopt in grote lijnen als volgt:

  • U mag na de kijkoperatie in principe dezelfde dag naar huis.
  • De orthopedisch chirurg heeft u uitgelegd hoelang u met krukken moet lopen en welke oefeningen u eventueel moet doen.
  • Na de operatie mag het geopereerde been gedeeltelijk belast worden gedurende een week. Hierdoor kunnen de wondjes goed genezen. Na deze eerste week mag de enkel toenemend belast worden.U hebt krukken nodig om onbelast te kunnen stappen.
  • Eenmaal thuis is het belangrijk dat u de voet goed hoog houdt om de zwelling na de operatie zoveel mogelijk te voorkomen. 
  • U mag thuis beginnen met buig- en strekoefeningen van het enkelgewricht vanaf de dag van de operatie. Op deze manier voorkomt u het ontstaan van verklevingen en littekens in het gewrichtskapsel wat anders zou resulteren in minder beweeglijkheid van het enkelgewricht.
  • De eerste dagen na de operatie kunt nog pijnklachten hebben. Naast het hoog houden van de voet kan het nodig zijn pijnstillers te nemen. Deze medicijnen kunt u halen met het voorschrift dat u meegekregen heeft bij ontslag uit het ziekenhuis.
  • Na twee weken is een eerste controle raadpleging. Wanneer de enkel nog gezwollen is wordt een steunkous of Tubigrip aangelegd. Deze mag u overdag dragen tot de controle na zes weken. Er wordt kinesitherapie gestart en u mag de krukken weglaten.
  • Na de controle op zes weken wordt het resultaat van de kijkoperatie van de enkel samen besproken. Het is belangrijk te realiseren dat een kijkoperatie van de enkel veel trager herstelt dan bijvoorbeeld een kijkoperatie van de knie.

Mogelijke complicaties

Bij iedere ingreep kunnen complicaties ontstaan. Zo ook bij de kijkoperatie van de enkel, al is de kans op een complicatie bij deze ingreep zeer gering. Over complicaties die te maken kunnen hebben met de anesthesie, leest u hier meer. Overleg bij onderstaande complicaties na een enkel kijkoperatie met uw specialist voor eventuele behandeling:

  • Nabloeding van de wondjes of een bloeding in de enkel.
  • De wondjes blijven soms lang gevoelig na een kijkoperatie.
  • Er kan een trombose of longembolie ontstaan.
  • Infectie van het enkelgewricht na een kijkoperatie.
  • Schade door de kijkoperatie aan structuren rond de enkel, zoals zenuwen of bloedvaten; dit is zeer zeldzaam.
  • Soms is het resultaat van de kijkoperatie van uw enkel niet wat u ervan had gehoopt. Dit kan te maken hebben met de oorzaak van uw klachten die niet of niet volledig met de kijkoperatie is op te lossen. Het is belangrijk dat u hierover praat met uw orthopedisch chirurg.