Artritis

Artritis is een ontsteking van de gewrichten die onder andere veroorzaakt kan worden door reumatische aandoeningen (bijvoorbeeld reumatoïde artritis), verwondingen of bacteriële infectie (septische artritis). De typische symptomen zijn meestal hevige pijn bij belasting en beweging van het aangetaste gewricht. Soms is er ook uitgesproken zwelling met roodheid of algemene symptomen zoals koorts. Er wordt ontstekingsvocht in plaats van gewrichtsvocht gevormd, waardoor de smering en de voeding van het gewrichtskraakbeen gestoord raakt.

Artritis moet onderscheiden worden van artrose waarbij de pijn in de gewrichten veroorzaakt wordt door mechanische slijtage van het kraakbeen.

De meest frequente oorzaak is reumatoïde artritis of R.A., dit is een ontsteking van het synovium of slijmvlies in de gewrichten. Bij het ontstekingsproces zijn vaak ook peesscheden en slijmbeurzen betrokken. De klachten worden veroorzaakt door de vorming van afbrekende enzymen die ter plaatse worden geproduceerd door cellen van het immuunsysteem. Reumatoïde artritis is dus een auto-immuunproces. Auto-immuunziekten ontstaan doordat het immuunsysteem lichaamseigen cellen en stoffen als lichaamsvreemd ziet. Het lichaam gaat dan antistoffen tegen de eigen weefsels vormen. Hoewel zeer velen in de bevolking gewrichtsklachten hebben die ze met 'reuma' aanduiden, is reumatoïde artritis in strikte zin relatief zeldzaam en gaat zij gepaard met typische ontstekingsreacties zoals pijn, zwelling, warmte, roodheid en functieverlies tot en met vergroeiing van de aangetaste gewrichten. Naast de gewrichten kan R.A. ook vrijwel alle orgaansystemen aantasten. De meeste mensen met R.A. kunnen met de huidige stand van medicamenteuse behandeling een redelijk normaal leven leiden.

Hiernaast zijn er nog een aantal andere oorzaken van artritis:

• Kristalartritis: ten gevolge van kristallisatie in de gewrichten van urinezuur (jicht) of calciumpyrofosfaat (chondrocalcinose of pseudojicht). Deze kristallen zetten zich af in het gewricht, waarna een pijnlijke ontstekingsreactie volgt.

• Reactieve artritis: een steriele gewrichtsontsteking als complicatie van een infectie elders in het lichaam bv. in de darmen of de urinewegen.

• Psoriatische artritis is een inflammatoire gewrichtsziekte die zich voordoet bij ongeveer 10 tot 30% van de psoriasispatiënten. Zij valt onder de seronegatieve spondylartropathieën.​

• Bovendien zijn er een aantal aspecifieke oorzaken zoals artritis die kan ontstaan bij infectie, allergie of vreemd-lichaam-reactie.

Het gevolg van een gewrichtsontsteking is beschadiging van het kraakbeen. Kraakbeen geneest slecht omdat er geen bloedvaten in lopen. Duurt een gewrichtsontsteking te lang, dan leidt dit tot een gewrichtsdestructie.

Behandeling bestaat uit zo snel mogelijk de oorzaak bestrijden met geneesmiddelen en ontstekingsremmende maatregelen nemen. De ontstoken gewrichten moeten tijdelijk ontlast worden door gewrichtsbeschermende maatregelen.